"Pamiętajcie o swoim człowieczeństwie i zapomnijcie o całej reszcie" – Bertrand Russell
Jeśli pracujesz teraz nad procesem zmiany – udoskonaleniem, zmianą kultury, efektywnością lub restrukturyzacją – zadaj sobie proste pytanie. Czy zmiana, nad którą pracuję sprawia, że moja organizacja staje się bardziej ludzka? Jeśli odpowiedź brzmi „nie” lub „nie jestem pewna lub pewien”, gwarantuję, że to, co próbujesz zrobić nie zadziała tak, jak tego chcesz lub oczekujesz.
Dzisiaj, w świecie nieustannych zmian organizacyjnych, nieustannie mówi się o dwóch kwestiach. Pierwszą z nich jest to, że zmiana jest nieunikniona, a z drugiej strony jest to, że jednak większość podejmowanych inicjatyw na rzecz zmian zawodzi. W rezultacie wydaje się, że nasze organizacje ciągle się nie zmieniają. Taki sposób myślenia uznajemy za słuszny, bo po prostu boimy się zmian. Tak naprawdę zmiana jest konieczna, jest trudna, ale często jej nie wprowadzamy, chyba że musimy.
Wpływ pandemii na organizacje
Pandemia Covid-19 stanowi przykład ogromnej zmiany dla całej ludzkości. W odpowiedzi na wirusa stworzyliśmy globalny front walki z pandemią, który wprowadził zmiany w życiu każdego z nas, jak i w całych systemach państw. Ludzkość odpowiedziała z empatią, altruizmem, innowacjami, współczuciem, współpracą i skupieniem uwagi na drugim człowieku. To pokazało kim jest człowiek, co może zrobić dobrego w kryzysie. Zmiany nastąpiły w całych systemach gospodarczych. W naszym systemie mamy paradoks – Ci, którzy świadczą podstawowe usługi, należą w rzeczywistości do najgorzej opłacanych w naszym społeczeństwie. Pojawia się problem ubóstwa, które powoduje całe spektrum wykluczeń w społeczeństwach. Ponadto, w pandemii zobaczyliśmy, że rasizm istnieje, że nadal niszczy i dzieli całe społeczeństwa. W polityce zaobserwowaliśmy, że są światowi przywódcy, którzy nie podołali zadaniu, podczas gdy inni pomyślnie mu sprostali. Co sprawia, że jednym się udało, a drugim nie? Wszystko zależy od lidera i jego zdolności. Od tego czy, wie, jak łączyć podejście skupione na drugim człowieku z doświadczeniem w zarządzaniu złożonymi systemami. Z pandemii płynie kluczowa lekcja dla pracy nad zmianami w naszych organizacjach. Zmiany w nich nastąpią pomyślnie tylko w sytuacji, w której celem staje się sprawienie, aby organizacje były bardziej ludzkie. Dlaczego? Dzisiaj wiemy, że liczy się tylko nasze człowieczeństwo. Uniknęliśmy śmierci kolejnych milionów ludzi, ponieważ sięgnęliśmy po nasze szczególnie ludzkie dary. Zbudowaliśmy globalną społeczność na fundamencie współczucia, więzi, współpracy i uczenia się. Wykorzystaliśmy nasze człowieczeństwo, żeby pracować dla siebie nawzajem, troszczyć się o siebie nawzajem, ratować się nawzajem. Rozdzielenie od przyjaciół, rodziny i współpracowników przez ograniczenia służyło jedynie wzmocnieniu więzi, ponieważ zdaliśmy sobie sprawę, jak niezwykle ważni jesteśmy dla siebie nawzajem.
Najważniejsze transakcje to te, które zachodzą między ludźmi. Ludzie i ich relacje mają znaczenie większe, niż liczne procesy zachodzące w organizacjach. Niestety zapomnieliśmy o tym. Dlaczego? Powodów jest wiele – pandemia, idąca za tym praca zdalna i odcięcie od relacji w pracy. Zgubiliśmy siebie z oczu i zapomnieliśmy o tym, że wszystkie organizacje – większe i mniejsze są grupami ludzi pracujących w służbie innym grupom ludzi. To ważne, żeby przypomnieć, że organizacje to przede wszystkim ludzie w pełni swojego człowieczeństwa – ze swoimi uczuciami, historiami, związkami, nadziejami i duszą. Ludzie, którzy są kimś więcej niż pracownikami, profesjonalistami, liczbą, celem czy wierszem w tabeli. Ludzie nie są aktywami organizacji, oni są organizacją. Wykonywana przez nich praca istnieje nie tylko dla samej pracy. Wykonujemy ją przede wszystkim dla siebie nawzajem.
Kluczowe pytania dla wprowadzenia zmian w organizacji
Gdy chciałbyś pokazać komuś, zupełnie obcemu swoją organizację, to jakbyś to zrobił? Co pokazał? Czy byłyby to budynki, podłoga w fabryce, produkty, usługi, biurka, komputery? Te rzeczy są po prostu używane lub tworzone przez organizację, ale na pewno nią nie są. To, co możesz pokazać prawdziwego, to twój zespół, twoi koledzy, koleżanki i wasze wzajemne relacje. Organizacje to interakcje międzyludzkie, rozmowy, śmiech, łzy, nadzieje i lęki. Zapomnieliśmy i zignorowaliśmy tę prawdę. Istnieją organizacje, które nie są miejscem, w którym nasza ludzkość prosperuje, rozwija się. Celowo umniejszają one naszemu społeczeństwu, w imię idei wydajności poprzez kontrolę. W sytuacji, kiedy próbujemy zmienić takie organizacje, często nadal wypieramy człowieczeństwo z procesu i jesteśmy zaskoczeni i rozczarowani, kiedy to nie działa. Poniżej zamieszczam pytania, które są priorytetowe dla na nas i naszych organizacji w obliczu bezprecedensowych zmian.
- Jaki jest kluczowy cel, do którego dąży Twoja organizacja? Tutaj nie chodzi o twoją misję, cele budżetowe, czy kwestie związane z klientami. W tym miejscu mówimy o najgłębszym i najbardziej znaczącym celu. To właśnie w tym celu twoja organizacja ma ludzi i w ten sposób może się ona rozwijać.
- Gdzie jest moralne centrum Twojej organizacji?
- W co wierzycie jako społeczność? Kiedy wypisujesz wszystkie „wartości” organizacyjne i listy preferowanych zachowań, co mają one do powiedzenia na temat twojej postawy moralnej? Jakie jest główne zobowiązanie Twojej organizacji względem siebie i świata? Jest to istotne, ponieważ tym, co wysysa całą ludzkość z posiadania swojego miejsca w pracy, jest brak centrum moralnego. Nie możemy osiągnąć naszego najwyższego celu za pomocą zachowań, które wykazują najgorsze cechy człowieczeństwa. Nasze organizacje muszą być najlepszym przykładem tego, jak traktujemy się nawzajem. Zrób to dobrze, a adaptacyjna, innowacyjna, zorientowana na zmiany, wysokowydajna kultura, której każda organizacja potrzebuje teraz, pojawi się i będzie nie do powstrzymania.
Stworzyliśmy nasze organizacje, aby służyć ludzkości, aby były miejscami, w których ludzkie cele były w centrum i gdzie ludzie mogą się rozwijać. Jeśli jakakolwiek organizacja tego nie robi, mamy moc, aby to zmienić, jeśli tylko się zdecydujemy. Mamy moc zmieniania sposobu działania naszych organizacji, zmieniania sposobu działania świata, pomagania ludzkości w rozwoju. Kluczową lekcją z pandemii jest to, że to nasze człowieczeństwo nas uratowało. Niech nasze człowieczeństwo będzie służyło nam wszystkim, a zmienimy nasze organizacje na lepsze, czyniąc je bardziej ludzkimi. To jedyna strategia zmiany, która zadziała. I jedyna zmiana, która się liczy.
Grahame Broadbelt, Global Head of Communications and R&D w Impact.