Formalne przywództwo w organizacji wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Styl zarządzania ma ogromny wpływ na to, jak funkcjonuje firma i jej poszczególne elementy. Liderzy muszą więc zmieniać się tak, jak zmieniają się oczekiwania współczesnego świata. Co to w praktyce oznacza? Co charakteryzuje nowoczesne style przywództwa?
Style przywództwa w organizacji
Każda organizacja ma właściwy dla siebie styl zarządzania i przywództwa. Na jego kształt wpływają dotychczasowe doświadczenia, ale także styl kluczowych osób w firmie, które mogą wpływać na innych pracowników. Co jednak istotne, firmy powinny dążyć do tworzenia takiego środowiska pracy, które uwzględnia najważniejsze potrzeby pracowników, co dotyczy także stylu zarządzania.
Współczesne teorie na ten temat zdecydowanie odchodzą od autokratycznych czy sytuacyjnych stylów zarządzania. Ma to swoje uzasadnienie. Odgórne decyzje, które nie podlegają dyskusji, szybko obniżają morale i zaangażowanie pracowników, negatywnie wpływają na ich rozwój. Styl sytuacyjny natomiast w kontekście zmiennych warunków biznesowych może być rozsądnym rozwiązaniem, ale brak procedur może podkopać poczucie bezpieczeństwa w firmie, podobnie jak brak jasnej strategii.
Styl przywództwa XXI wieku
Nowoczesny styl przywództwa będzie nie tylko brał pod uwagę interes organizacji, ale także dobro pracowników i ich indywidualny rozwój. Będzie go jednocześnie charakteryzować elastyczność i umiejętność szybkiej adaptacji do nieustannie zmieniającej się rzeczywistości biznesowej. Możemy je opisać za pomocą skrótu VUCA. Poszczególne litery oznaczają charakterystykę współczesnego świata: Volatility (zmienność, ulotność - rzeczywistość nieustannie podlega fluktuacjom, na które firmy nie mają wpływu), Uncertainty (niepewność - związana z nowymi czynnikami, które mogą się pojawić bez uprzedzenia), Complexity (złożoność danych i czynników), Ambiguity (niejednoznaczność - interpretacje danych mogą się wykluczać i wciąż być poprawne).
Co bardzo istotne - przywództwo to nie tylko formalne zwierzchnictwo nad grupami pracowników, ale akt odpowiedzialnego działania w organizacji. Akty Przywódcze wg Impact są więc istotnym elementem codziennego funkcjonowania firmy i dotyczą każdego pracownika, który dostrzega potrzebę działania i brania odpowiedzialności za swoje posunięcia.
W przypadku formalnych liderów znaczenie mają również inne cechy, związane już stricte z ich obowiązkami. Są to:
- Doskonała komunikacja z zespołem i innymi pracownikami firmy. Wiąże się z tym m.in. udzielanie i wysłuchiwanie feedbacku.
- Zorientowanie na wyniki, co przekłada się na realizowanie zadań zgodnie ze strategią, wizją i celami organizacji.
- Empatia względem współpracowników, wiedza na temat czynników motywujących i demotywujących.
- Wzmacnianie decyzyjności pracowników.
- Umiejętności coachingowe.
- Wiedza branżowa, dzięki której lider może współpracować i doradzać swoim pracownikom.
- Podejmowanie decyzji w odpowiednim czasie i miejscu.
- Proaktywna współpraca z każdym szczeblem w firmie.
Lider powinien działać na rzecz uczestnictwa pracowników w działaniu i wspiera ich rozwój. Unika w związku z tym mikrozarządzania. Chce również, aby jego pracownicy byli aktywni i uczestniczyli w podejmowaniu kluczowych decyzji (korzysta więc ze stylu demokratycznego). Nowoczesne style przywództwa muszą uwzględniać zmieniający się świat, który nie tylko wymaga wyników, ale również poszanowanie odrębności pracowników i działań redukujących stres, przepracowanie i wypalanie zawodowe.